Een litteken is een blijvend zichtbare huidafwijking, ontstaan ten gevolge van een beschadiging (wond) en vervolgens verstoorde genezing van de huid na bijvoorbeeld acne, automutilatie, een operatie, bestraling of trauma.

Een beschadiging van de huid geneest onder normale omstandigheden in een drietal fasen:

• Ontstekingsfase: Van de 1e tot 4e dag. Het lichaam reinigt de wond, waarna littekenweefsel en collagene (stevige) vezels worden aangemaakt.
• Regeneratiefase: Van de 4e tot 21e dag. Naast de collagene vezels, herstellen bloedvaten, lymfevaten en zenuwen zich.
• Rijpingsfase: Van de 21e dag tot 1 jaar (of langer). Er ontstaat evenwicht tussen de aanmaak en afbraak van collageen vezels. Het litteken wordt minder rood, oppervlakkiger en soepeler.

• Infecties
• Slechte algehele conditie en voedingstoestand
• Slecht doorbloed wondgebied
• Lokalisatie en grootte van de wond
• Erfelijkheid
• Interne ziekte en/of medicijngebruik

Littekens kunnen gepaard gaan met uiteenlopende klachten, te noemen:

• Oneffen huidstructuur
• Roodheid
  
• Pijn en/of jeuk
  
• Verharding
  
• Bewegingsbeperking
  
• Verkleuringen (lichter of donkerder)
  
• Dun en ingetrokken (atrofisch)
  
• Dik en breed (hypertrofisch)
  
• Verkleving onderliggend weefsel
  
• Extreem groot uitgroeiend buiten wondranden (keloïd)

De behandeling van de huidtherapeut bestaat meestal uit een combinatie van therapieonderdelen, waarbij het belangrijk is de klacht van het litteken te verminderen en de huid te verbeteren.

De behandeling kan bestaan uit:

• Massagetechnieken ter vermindering van pijn en jeuk, hyper- of atrofie, verklevingen, doorbloedingsstoornissen en vochtproblemen (oedeem)
• Om littekens te versoepelen en vlakker te maken kunnen er bepaalde hulpmaterialen worden toegepast, zoals siliconenpleisters en/of –gel, drukpakkingen of tape. De klachten, zoals jeuk, roodheid, hypertrofie en verhardingen zullen hierdoor verminderen. De behandelingen worden uitgevoerd op basis van tolerantie en resultaat.

Na de behandeling
Tijdens en na de behandeling zal er meestal direct resultaat zicht- en voelbaar zijn. Na de behandeling kan het litteken of het gebied rondom het litteken wat gevoeliger en roder zijn.